Wydrukuj tę stronę
środa, 19 June 2013 10:42

Planowane zmiany w ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – cz.I

Planowana nowelizacja ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz k.p.c. zakłada trzy podstawowe zmiany:

  1. Umożliwienie uiszczenia opłaty od apelacji lub zażalenia w sądzie drugiej instancji, do którego wniesiono dany środek zaskarżenia,
  2. Likwidację znaków opłaty sądowej.
  3. Zmiany wysokości pobieranych opłat w niektórych kategoriach spraw.

Ad. 1
W odniesieniu do pierwszej z ww. zmian, należy wskazać, iż na możliwość taką w odniesieniu do opłaty od apelacji wskazał już niegdyś Sąd Najwyższy w postanowieniu z 28.11.2008 r., V CZ 77/08, w którym stwierdził, iż: „Dla określenia właściwego sądu, na rachunek którego strona musi uiścić należną opłatę od apelacji, konieczne jest sięgnięcie do regulacji zawartych w art. 369 § 1 KPC i art. 373 KPC oraz art. 9 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 ze zm.). Oznacza to w istocie, że za właściwy w tym zakresie można jedynie uznać sąd, który rozpoznał daną sprawę w pierwszej instancji, a także sąd odwoławczy uprawniony w sprawie do rozpoznania apelacji.”

Z treści Projektu założeń projektu ustawy o zmianie ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz ustawy-kodeks postępowania cywilnego nie wynika jednoznacznie, że właściwym sądem, na rachunek którego należy uiścić opłatę od apelacji lub zażalenia byłby zarówno sąd pierwszej jak i drugiej instancji. Jedynie taka zmiana - umożliwiająca uiszczenie opłat w obydwu takich sądach będzie zgodna z wytycznymi Trybunału Konstytucyjnego zawartymi w wyroku z 29.04.2008 SK 11/07, który stał się powodem dla tejże nowelizacji w ww. zakresie.

Ad. 2
Obecnie istnieją trzy możliwości uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych:

  1. przelewem na rachunek bankowy danego sądu,
  2. gotówką w kasie danego sądu
  3. znakami opłaty sądowej, które nakleja się na pismo (możliwość ta dotyczy sytuacji, w której opłata nie przekracza kwoty 1.500,00 zł).

Nowelizacją Ustawodawca planuje wyeliminować ostatni sposób uiszczania opłaty, rozszerzając jednocześnie możliwości uiszczania opłat w formie bezgotówkowej. Planowane jest utworzenie Platformy Elektronicznej Płatności, która umożliwiałaby płatność za pośrednictwem np. kart płatniczych.

Uzasadnieniem dla tej zmiany jest zdaniem projektodawcy oszczędność dla budżetu Skarbu Państwa. Pomija się przy tym interes stron, dla których uiszczenie opłat poprzez znaki opłaty sądowej było wygodniejsze, w szczególności przy mniejszych kilkuzłotowych kwotach. Nadto, pismo opłacone znakami opłaty znacznie szybciej jest rozpatrywane przez Sąd, który nie musi badać za pośrednictwem swego oddziału finansowego czy dana opłata faktycznie została uiszczona. Alternatywa w postaci ww. platformy nie uwzględnia potrzeb tej części społeczeństwa, która rzadko korzysta w płatności w formie bezgotówkowej. Z tego względu owa platforma powinna raczej uzupełniać ww. sposoby płatności niż całkowicie zastępować jeden z nich.